Τι είναι η Συστημική Ψυχοθεραπεία 

Η ψυχοθεραπεία είναι μια διαδικασία αναζήτησης και κατανόησης. Η συστημική

προσέγγιση, ειδικότερα, μας υπενθυμίζει κάτι θεμελιώδες: κανείς δεν υπάρχει

απομονωμένος. Ο εαυτός, οι επιλογές και τα συναισθήματά μας πλάθονται μέσα στις

σχέσεις μας με τους γονείς, τον σύντροφο, τα παιδιά, τους συναδέλφους, ακόμη και με το

κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ζούμε.

Η έννοια του συστήματος.

Η συστημική ψυχοθεραπεία δεν εστιάζει μόνο στο άτομο αλλά στο σύστημα σχέσεων μέσα

στο οποίο αυτό ανήκει. Όπως σε έναν ιστό όπου η κίνηση μιας κλωστής επηρεάζει όλη τη

δομή, έτσι και η δυσκολία ενός μέλους της οικογένειας ή ενός ζευγαριού επηρεάζει το

σύνολο. Η θεραπεία δεν αναζητά τον ένοχο, αλλά τους τρόπους με τους οποίους τα μέλη

συντηρούν μοτίβα επικοινωνίας που τους περιορίζουν.

Βασικές αρχές

• Κυκλικότητα: Οι δυσκολίες δεν έχουν μία γραμμική αιτία αλλά προκύπτουν από

αλληλεπιδράσεις που επαναλαμβάνονται.

• Ισοτιμία: Κανένα μέλος δεν κατηγορείται αποκλειστικά∙ το ενδιαφέρον είναι πώς όλοι

συμβάλλουν στο μοτίβο.

• Αναπλαισίωση: Η δυσκολία ερμηνεύεται μέσα από νέα προοπτική, ώστε να ανοίξει χώρος

για αλλαγή.

• Σχέση θεραπευτή θεραπευόμενου: Ο θεραπευτής δεν είναι αυθεντία με έτοιμες λύσεις

αλλά συνοδοιπόρος που διευκολύνει τη συζήτηση και δημιουργεί συνθήκες ασφάλειας.

Εφαρμογές στην πράξη

Η συστημική ψυχοθεραπεία εφαρμόζεται σε ποικίλα πλαίσια:

- Σε ζευγάρια που εγκλωβίζονται σε συγκρούσεις χωρίς τέλος.

- Σε οικογένειες που κουβαλούν πένθη, μυστικά ή επαναλαμβανόμενα μοτίβα.

- Σε άτομα που αισθάνονται παγιδευμένα σε δεσμούς ή ρόλους που δεν επέλεξαν.

Η διαδικασία εστιάζει στην αναγνώριση και στην αλλαγή των μοτίβων επικοινωνίας. Οι

ερωτήσεις του θεραπευτή δεν είναι «τι φταις εσύ;» αλλά «πώς συντηρείται αυτό που

ζείτε; και τι θα άλλαζε αν το δεις αλλιώς;

Οφέλη

• Δημιουργεί βαθύτερη κατανόηση της προσωπικής και οικογενειακής ιστορίας.

• Προσφέρει νέους τρόπους επικοινωνίας, λιγότερο κατηγορητικούς και πιο ουσιαστικούς.

• Ενισχύει τη σύνδεση των μελών, ενώ παράλληλα αφήνει χώρο στο άτομο να αναπτυχθεί

αυτόνομα.

Συμπέρασμα

Η συστημική ψυχοθεραπεία είναι τελικά μια πρόσκληση να σταθούμε όχι απέναντι αλλά

δίπλα. Να ακούσουμε ο ένας τον άλλο όχι για να απαντήσουμε, αλλά για να καταλάβουμε.

Να ξαναφτιάξουμε το «μαζί», με περισσότερη αλήθεια και ελευθερία.

Βιβλιογραφία

Bowen, M. (1978). Family Therapy in Clinical Practice. Jason Aronson.

Minuchin, S. (1974). Families and Family Therapy. Harvard University Press.

Elkaïm, M. (1990). If You Love Me, Don't Love Me. Karnac Books.

Andolfi, M. (2016). Multigenerational Family Therapy. Routledge.

McGoldrick, M., Gerson, R., & Petry, S. (2020). The Genogram Journey. W. W. Norton.

ΕΛΕΣΥΘ (2022). Πρακτικά Συνεδρίου.